Erfelijkheid kan een rol spelen bij het ontstaan van DVN, zowel bij patiënten met als zonder bekende onderliggende oorzaak. Bepaalde zoutkanalen (natriumkanalen) zijn verantwoordelijk voor de prikkeloverdracht in de dunne zenuwvezels. In bepaalde stukjes erfelijk materiaal (genen) ligt de informatie voor de aanmaak van deze natriumkanalen opgeslagen.
Een afwijking (mutatie) in één van deze genen heeft tot gevolg dat de natriumkanalen te actief zijn en signalen doorgeven aan de hersenen zonder dat er een pijnprikkel is geweest. Ook kunnen door ontregeling van de natriumkanalen klachten van het autonome zenuwstelsel ontstaan.
In de toekomst kunnen mogelijk meer gerichte therapieën tegen deze overactieve natriumkanalen ontwikkeld worden.
Achtergrond
De specifieke genen waarin de informatie voor de natriumkanalen in de dunne zenuwvezels ligt opgeslagen zijn het SCN9A-, SCN10A- en SCN11A-gen. De natriumkanalen die hierbij horen zijn respectievelijk natriumkanaal NaV1.7, NaV1.8 en NaV1.9.
Tussen september 2009 en januari 2017 werd in het DVN-expertisecentrum bij 1139 patiënten de diagnose pure DVN gesteld en onderzoek gedaan naar een onderliggende natriumkanaalaandoening. Daarnaast werd gekeken of patiënten met een natriumkanaalaandoening andere symptomen of klachten hadden dan patiënten zonder afwijking in het erfelijke materiaal.
Resultaten
Bij 12% van de 1139 patiënten met pure DVN werd een afwijking in het SCN9A-, SCN10A- of SCN11A-gen aangetoond. In vergelijking met patiënten zonder afwijking in het erfelijk materiaal hadden deze patiënten vaker erythermalgia symptomen (brandende pijn in handen en voeten, waarbij de huid rood tot paars verkleurt en die toeneemt bij warmte en inspanning) of een toename van klachten bij warmte. Alle overige symptomen kwamen in dezelfde mate voor bij patiënten met en zonder natriumkanaalaandoening.
Conclusie
Bij 12% van de patiënten met pure DVN is een DNA-afwijking in het SCN9A-, SCN10A- of SCN11A-gen aanwezig. Het valt te overwegen om dit erfelijkheidsonderzoek bij alle patiënten met pure DVN te verrichten, ongeacht het klachtenpatroon of de aanwezigheid van een onderliggende aandoening of bekende oorzakelijke factor.
Artikel: Yield of peripheral sodium channels gene screening in pure small fibre neuropathy. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2019;90(3):342-352.
Deze studie werd gefinancierd door twee beurzen van de Europese Unie (Horizon 2020 project PROPANE-study, grantnummer 602273 en Marie Sklodowska-Curie PAIN-Net, Molecule-to-man pain network, grantnummer 721841).